23 Haziran 2011 Perşembe

Kelime nasıl çoğul çekilir ?

  Türkçe’de 5, Rusça’da ise 6 tane hal vardır.
1.       Yalın hal : именительный  падеж (imenitelni padej)
2.       –in hali : родительный  падеж (raditelni padej)
3.       –de hali(datif) : дательный  падеж (datelni padej)
4.       –i hali (akuzatif) : винительный  падеж (vinitelni padej)
5.       İle hali (enstürimantal) : творительный  падеж (tvaritelni padej)
6.       Hakkında : предложный  падеж (predlojni padej)


KELİME NASIL ÇOĞUL YAPILIR ?
1.       Yalın hal : именительный  падеж
İsimlerin nominatıv (yalın) durumunda çoğul çekimi ve aldıkları son ekler.
Erkek isimler :
к,ч ,х ,ш, щ ,ж, ц
harflerinden sonra  à  и  harfi eklenir.   
ь à и 
Diğer sessiz harflerden sonra ise  ы  getirilir.
учебник à учебники 
студентà студенты 
музейà музеи (burada 2 sesli harf yanyana olduğu için arada y varmış gibi okunur –muzeyi- )
словарьà словари (ь düşer yerine и gelir)
ÖNEMLİ : ш, ж yanındaki harf okunurken ‘ı’ gibi duyulur :
   Жизнь – jıyzın

İSTİSNA: Sonuna çoğul formunda а alan 5 tane erkek kelime vardır :
Дом à  дома (ev)
                        лес  àлеса  (orman)
                        город  à города (şehir)
                        вечер à вечера  (akşam)
                        поезд à поезда (tren)


Dişi kelimeler çoğul durumunda :
  а à ы 
  я à  и
  ь à и 

ваза àвазы
книгаà книги 
неделя à недели


Nötr kelimeler çoğul durumunda :
  о à а 
  е à  я
  иеà ия

 зданиеàздания 
 мнение àмнения
 письмоà письма
 море àморя

 İSTİSNA: палто(palto-palto) ,радио(radiyo- radyo), метро(mitro-metro) çoğul çekiminde  yabancı kelimeler oldukları için değişmezler.

Not :  ь  ile biten kelimeler dişi veya erkek olabilirler.  Bu kelimeler istisnadır, ezberlemek gerekir. İleride bu istisna kelimelerin hepsini göreceksiniz.

 İSTİSNA: O harfi ile biten bazı nötr kelimeler çoğulda  а  yerine и ile biter.
 уха à  уши (kulak)
 плечоà  плечи  (omuz)
коленоà колени  (diz)
веко à веки (göz kapağı)
яблоко à  яблоки (elma)

   Исключения (isklyuçeniya - İstisnalar)

Yukarıda anlattığım çekimlere uymayan 9 tane istisna olan kelime vardır.
  время àвремена (zaman)
  имяà имена (isim)
  знамяà знамёна (sancak)
  племя àплемена (kabile)
  темя àтемена(bıngıldak)
  бремя àбремена (sorumluluk-mesuliyet)
  стремя àстремена (üzengi)
  семя àсемена (tohum)
  пламяà пламёна( ateş)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder