FİİLİN TÜRLERİ

          

Fiilerin zamanı bildirmesinden farklı olarak (şimdiki zaman,geçmiş ve gelecek) Rusça’da fiillerin bitmemiş (несовершенный вид) ve bitmiş (совершенный вид) türleri de vardır. Genel olarak her fiilin bu iki türü vardır. Örneğin : стрôить (bitmemiş) -  пострôить (bitmiş)

Bu iki fiil tür bakımından ayrılırlar. Her ikisi de aynı eylemi adlandırırlar, ancak bitmemiş tür fiil стрôить yalnızca eylemi adlandırır, hareketin yapılıyor olduğunu anlatır ama bitmemiş tür fiil пострôить eylemin tamamlandığını ve olabilecek sonuçları ifade eder. Ayrıca; читать – прочитать fiilleri de bir tür çifti oluştururlar.*

*Fiillerde türü ayırabilmek için tür çiftlerini bilmek gerekir, bunu ileride anlatacağım.

Hесовершенный вид fiiller şimdiki,geçmiş ve gelecek olarak çekimlenebilirler fakat  совершенный вид fiiler sadece geçmiş ve gelecek olarak çekimlenebilir, şimdiki zaman çekimi yoktur.

Bitmemiş tür ve bitmiş türü cümlelerle örneklersek daha kolay anlaşılır:

      

      ЧИТАТЬ - несовершенный вид -      

1-   Что ты делал вчера вечером? (Dün akşam ne yaptın?)

Весь вечер я читал книгу. (Tüm akşam kitap okudum.)

Not:Yalnızca eylemin yapıldığını belirtmiştir, ancak eylemin yapılıp bitirildiği ya da bitirilmediği önemli değildir.

      2-      Что ты делаешь? (Ne yapıyorsun?)

Сейчас я читаю книгу. (Şimdi kitap okuyorum.)

      3-      Что ты будешь делать вечером? (Yarın akşam ne yapacaksın?)

Вечером я буду читать книгу. (Akşam kitap okuyacağım.)

      ПРОЧИТАТЬ - совершенный вид

      1-      Ты прочитал книгу? (Kitabı okudun mu?)

Да, я прочитал книгу. (Evet, kitabı okudum.)

Burada kitap tamamen bitirilmiş, okuma işi tamamlanmış.

      2-      Ты написал письма своим друзьям?

Да, я вчера написал письма.

Eylem yapılmış bitirilmiş, eylem bir kez yapılmış.

      3-      Вчера я написал письма своим друзьям и отнёс их на почту.

Когда я написал письма своим друзьям, я отнёс их на почту.

Yapılıp sonuçlanmış bir eylem diğerinden sonra yapılmış, aynı zamanda bu eylem de bir sonuca ulaşmış, bitmiş.

NOT: Uygun türün seçiminde; yalnızca eylemin biçimini düşünmek değil, aynı zamanda konuşmacının karşısındakine ne anlamak istediğinin ve eylemi öğrenmek istemesinin ve eylemi nasıl gördüğünün de  önemli olduğunu unutmamak gerekir. Eğer konuşan için eylemin sonuçlanıp sonuçlanmadığı önemli değilse, yalnızca o eylem önemliyse, bitmiş bir eylemi anlatırken bitmemiş tür bir fiil de kullanmak mümkündür.

    

   Что ты делал вчера?  - Я читал книгу.